مراحل ِ( فرایندِ ) عضویت ِدر شرکت تعاونی

الف – عضویت اشخاص حقیقی یا حقوقی داوطلب درشرکت تعاونی درشرف تأسیس )

هیأت مؤسس شرکت تعاونی درشرف تأسیس ، به موجب بند ( 2 ) ماده ( 32 ) قانون بخش تعاونی مصوب سال 1370 و اصلاحیه های 1377 و1393 آن ،و به استنادماده10  دستور العمل تشکیل تعاونیها ، پس از اخذ موافقنامه تشکیل( و تدوین اساسنامه ، افتتاح حساب ) ، طبق بند ( د )  آن  ، از افراد واجد شرایط عضویت ضمن اعلام خلاصه‌ای از کلیات طرح و اساسنامه پیشنهادی، شرایط عضویت و مهلت پذیرش تقاضای عضویت، شماره و مشخصات حساب افتتاح شده و مبلغ لازم التأدیه هر یک از اعضاء و بررسی شرایط داوطلبان و پذیرش و همچنین احراز شرایط عضویت هر متقاضی واجدی شرایط عضویت و دریافت گواهی واریز وجه لازم التأدیه سهام آنها ، دعوت بعمل می آید .

ب – مراحل عضویت پس از تشکیل( تأسیس) شرکت تعاونی :

1 – دعوت برای عضویت سایراشخاص داوطلب حقیقی یا حقوقی

اولین هیأت مدیره شرکت تعاونی پس از ثبت تأسیس شرکت تعاونی، در اجرای ماده 2 آئین  نامه اجرائی قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي ايران ( موضوع اجرای کلیات طرح تشکیل تعاونی ، به ویژه بند " ب " آن  ) و ماده12 اساسنامه موردعمل ، طی اطلاعیه ای از سایرداوطلبان حقیقی یا حقوقی واجد عضویت ، که نیازبه خدمات تعاونی دارند ویا خدمات آنها مورد نیازتعاونی می باشد. دعوت بعمل می آورد .

2– وظایف ( سایر ) اشخاص داوطلب حقیقی یا حقوقی برای عضویت در شرکت تعاونی پس از تأسیس

تمام اشخاص حقیقی یا حقوقی داوطلب عضویت در شرکت تعاونی طبق مفاد ماده 12 اساسنامه مورد عمل تعاونی که دارای شرایط عمومی و اختصاصی مندرج در اساسنامه  تعاونی بشرح ذیل می باشند .ضمن مراجعه به تعاونی مدارک لازم را تسلیم هیأت مدیره می نمایند:

الف -   شرایط عمومی  هر داوطلب عضویت

هر داوطلب می بایستی شرایط عمومی  مندرج درماده ( 9 )  قانون بخش تعاونی بشرح ذیل می باشد :

1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران.2- عدم ممنوعیت قانونی و حجر.3- خرید حداقل سهام مقرر در اساسنامه و و ارائه فيش واريزي به حساب آن ..4- درخواست کتبی عضویت و تعهد رعایت مقررات قانون بخش تعاوني و اساسنامه و مقررات داخلي تعاونی.5- عدم عضویت درشرکت تعاونی مشابه. و سایر مدارک مربوط .

ب – شرایط اختصاصی هر داوطلب عضویت

شرایط اختصاصی هر داوطلب در اساسنامه مورد عمل  پیش بینی می شود .  ( در این خصوص نمونه شرایط اختصاصی داوطلبان عضویت در تعاونی ذکر می شود : 5 -  ارائه مدرک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان از اداره وظیفه عمومی( برای آقایان ) 6 – ساکن در حوزه فعالیت شرکت تعاونی( مرزنشینان )   .7 – داشتن پروانه کسب معتبر صنفی( تعاونیهای تهیه و توزیع صنفی بازار ) .

3 – دومین وظیفه اولین هیأت مدیره پس از تأسیس تعاونی در خصوص پذیرش عضویت سایراشخاص داوطلب حقیقی یا حقوقی

به موجب ماده12 از مقررات مربوط به عضویت درنمونه اساسنامه شرکتهای تعاونی، اولین هیأت مدیره شرکت تعاونی مکلف است با دریافت مدارک سایراشخاص داوطلب حقیقی یا حقوقی که قبل از تأسیس شرکت تعاونی موفق به تحویل مدارک عضویت خود در تعاونی نشده اند ، بشرح بند ( 2 ) ضمن تشکیل جلسات لازم ِهیأت مدیره و بررسی مدارک داوطلبان عضویت پس از احراز و تشخیص صلاحیت و شرایط عضویت افراد داوطلب جدید درچارچوب اساسنامه تعاونی ، طی صورتجلسات هیأت مدیره داوطلبان را به عضویت بپذیرند .

هیأت مدیره مکلف است به آندسته از داوطلبان عضویت که فاقد صلاحیت و شرایط عضویت تشخیص داده شوند ، نواقص و اشکالات را اعلام تا در صورت رفع نواقص به عضویت پذیرفته شوند .

5 – نحوه احراز شرایط عضویت هر متقاضی و ردّ درخواست عضویت بعضی ازداوطلبان 

به موجب  تبصره1 ماده 12 اساسنامه مورد عمل تعاونی ،  احراز شرایط عضویت هر متقاضی بعهده هیأت مدیره است ، ضمن اینکه هیچگونه تبعیض یا محدودیتی برای عضویت نباید وجودداشته باشد،  مگر به سبب عدم کفایت امکانات و ظرفیت تعاونی ( یعنی آنچه که در طرح توجیهی ازجمله تعداد اعضاء ذکر شده است . هیأت مدیره مکلف است در مواردی که متقاضیان فاقد هر یک از شرایط مذکور باشند ، درخواست عضویت آنها را رد کند.

6 – وظیفه هیأت مدیره در دوران حیات شرکت تعاونی نسبت به خروج یا ورود اعضاء 

هیأت مدیره در طول حیات شرکت تعاونی می تواند طبق تبصره2 ماده12 اساسنامه ، ضمن موافقت با خروج اعضاء تعاونی ، همچنین در اجرای بند ( 4 ) ماده 26 اساسنامه تعاونی نسبت به انتقال سهام اعضاء به یکدیگراقدام ویادرصورت وجوددرخواستهای جدیدداوطلبان برای عضویت، نسبت به بررسی درخواستها و در صورت احراز و تشخیص صلاحیت و شرایط عضویت افراد داوطلب جدید درچارچوب اساسنامه تعاونی ، طی صورتجلسه هیأت مدیره داوطلبان جدیدرا به عضویت بپذیرد . و در اینصورت عضویا اعضای جدید، ملزم هستند علاوه برپرداخت ارزش اسمی سهم یا سهام ، مبلغی را معادل مابه التفاوت ارزش اسمی و ارزش تعیین شده در ماده(18) اساسنامه را به عنوان حق عضویت پرداخت نماید، اینگونه افراد که از طریق نقل و انتقال سهام اعضاءاولیه تعاونی به عضویت شرکت تعاونی پذیرفته می شوند ،  عضو رسمی تعاونی تلقی و ازتمام حقوق قانونی عضویت از قبیل نظارت بر امور تعاونی و حضوردر مجامع عمومی و اتخاذ تصمیم نسبت به دستورجلسات مجامع عمومی متشکله تعاونی  برخوردار می شوند .

7 – تکالیف هیأت مدیره نسبت به آندسته از اعضاء تعاونی که علاقمندند سهام اضافی را واگذارنمایند

اعضاء شرکت تعاونی می توانند در مورد نقل و انتقال سهام در چارچوب اساسنامه مورد عمل ، و با حفظ حداقل یک سهم از سهام متعلقه  برای خویش ، سایر سهام اضافی خود را در محل تعاونی وتحت نظارت هیأت مدیره شرکت تعاونی ، به افراد واجد شرایط دیگر واگذار و تشریفات قانونی اداری آن اعم از پرداخت مالیات نقل و انتقال سهام متکی به صورتجلسه هیأت مدیره صورت پذیرد.

8 – وظایف هیأت مدیره در پایان سال مالی نسبت به افزایش یا کاهش اعضاء شرکت تعاونی

هیأت مدیره تعاونی در این خصوص لازم است، در پایان سال مالی شرکت تعاونی ، گزارشی تحت عنوان  " گزارش تغییرات اعضاء وسرمایه " موضوع بند ( 4 ) ماده 34 قانون بخش تعاونی و بند ( 4 ) ماده  26 اساسنامه  به مجمع عمومی عادی سالیانه ارائه نماید . و مراتب نقل و انتقال سهام و پذیرش افراد جدید به عنوان اعضاء جدید تعاونی، به سمع مجمع عمومی رسانده می شود  .

9 – الزامات هیأت مدیره ها در پذیرش عضویت اشخاص داوطلب حقیقی یا حقوقی

مستند به ماده (67) قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي ايران ،و طبق بندهای " الف " و " ب " ماده 2 آئین  نامه اجرائی مصوب جلسه مورخ 14/5/1371هيأت وزيران واصلاحیه ۱۴/۲/۱۳۹۲آن ،  هيأت مؤسس داوطلب تأسیس شركت تعاوني توليدي يا توزيعي - اعم از يك يا چند منظوره  مكلف است براي گرفتن مجوز تأسیس شركت تعاوني،‌مطابق بند (4) ماده (51) قانون، مدارك زير را همراه تقاضانامه تأسیس به وزارت ارائه نمايد :‌الف - طرح توجيهي، مشتمل بر ضرورت تأسیس شركت تعاوني و ارائه دلايل توجيهي مبني بر تناسب هدفهاي تشكيل شركت با هدفها و برنامه‌هاي مصوب‌جمهوري اسلامي ايران، همچنين ذكر ميزان سرمايه ثابت و در گردش مورد نياز طرح.ب - تعداد و مشخصات داوطلبان، سوابق و مهارتهاي آنان در رشته فعاليت مورد نظر. توضیح اینکه : ( چنانچه در یک شرکت تعاونی 7 نفره تا 10 نفره اساسنامه در قسمت ماده 6 و7 و 12 بخواهد اصلاح شود . توجه به توجیهات طرح توجیهی در بدوتأسیس باید مرعی شود . زیرا افزایش  ییشترتعداد اعضاء از طریق کاهش حداقل سهام هر عضو  تعاونیهای مذکور توجیه فنی ، مالی و اقتصادی را تضعیف می نماید .( برخی از هیأت مدیره یا اعضای اکثریت اینگونه تعاونیهای خانوادگی  ، استفاده از این روش را برای داشتن حداکثر رأی در تعاونی مورد استفاده قرار می دهند . )